آرشیو مقالات و مطالب فارسی

سلامت جسم و جان برای هر انسانی از جمله آرزوهای همیشگی اوست اگر چه برخی به لحاظ محرومیتهای موجود، آن را دور از دسترس و بلکه ناممکن می‏پندارند اما بسیاری هم هستند که دست یافتن به این امر مهم را برای خود و جامعه امری ممکن و کاملاً شدنی می‏دانند. اصولاً این موضوع از ریشه‏های اصلی و اساسی یک جامعه مترقی است. جامعه‏ای متکامل شمرده می‏شود که تمامی اهرم‏های کمالش بر مبنای سلامت جسم و روان افرادش پایه ریزی شده باشد و از این روست که امروزه خوشبختانه سازمانهای داخلی و حتی بین المللی نیز جهت عینیت بخشیدن به این امر مهم به پا خاسته‏اند. زیرا می‏دانند که نادیده گرفتن این مسئله مهم در طول تاریخ حیات بشر، چه خسارتهای جبران ناپذیری را ببار آورده است و لذا بسیار مناسب است که در تبیین این موضوع مهم از الگوهای دینی و متون مذهبی کمک گرفته شود و به جاست که آداب زندگی پیامبر بزرگوار در بعد نظافت و بهداشت بار دیگر بازخوانی گردد تا بشریت امروز که بیش از هر زمانی دیگر تشنه دستاوردهای انبیاست از آب زلال وحی سیراب گردد.

ادامه مطلب...

1. وهابیت، یعنی تبدیل اهل سنت به یک مکتب، یا به عبارتی سنی‏ایسم که سعی می‏کند، براساس آموزه‏های اهل سنت مکتبی بنا کند که در مسائل درونی و برونی انسان نظریه سازی کند و مثل همه مکاتب، دارای یک سیر تاریخی در مفهوم‏سازی است که یافتن ریشه‏های تاریخی و جغرافیای این مکتب بسیار ضروری است.

2. مکان و فضا و جغرافیای این مکتب عربستان است و این جغرافیای فرهنگی سخت بر چارچوب معرفتی این مکتب تأثیرگذاشت. عربستان یک کشور پهناور صحرایی است که فضای انتزاعی در آن راه ندارد و فضای حس گرا و احساس گرا بر آن حاکم است. به همین دلیل دانش حاکم بر شبه جزیره عربستان ادبیات است.

 ادامه مطلب...

ایالات متحده آمریکا در برخورد با پرونده هسته ای ایران و نیز بحران های منطقه ای، دچار ناکامی های زیادی شده و همین امر باعث تشدید روند مخاصمات این کشور با جمهوری اسلامی ایران شده است. دولت نومحافظه کار جرج بوش ادعا می کند ایران علاوه بر آنکه در پی دستیابی به سلاح هسته ای می باشد، منشا اصولگرایی و تروریسم در منطقه است و به بحران عراق و لبنان و فلسطین دامن می زند. بنابراین طبیعی است که موضوع حمله نظامی به ایران بیش از گذشته توجه محافل مختلف داخلی و خارجی را به خود جلب نماید. کسانی که قائل به هجوم نظامی علیه ایران در آینده دور یا نزدیک هستند، در تثبیت این انگاره به دلایلی چند استناد می کنند:

1- آمریکا پس از پیروزی انقلاب اسلامی متحمل شکست سختی شد و احساس کرد یکی از پایگاه های مهم خود را در منطقه از دست داد، چراکه رژیم سابق از پشتوانه های مهم سیاسی و امنیتی و اقتصادی آمریکا در منطقه محسوب می شد و با سقوط شاه این پایگاه مهم از دست آمریکا خارج شده و بلکه تبدیل به جبهه مخالف گردید. در مراحل پس از پیروزی نیز آمریکا ناکامی ها و شکست های سختی را از سوی ایران آزمود از جمله اشغال سفارت آمریکا در تهران و یا قضیه مک فارلین.

ادامه مطلب...

مفهوم‌شناسی حکومت

حکومت، در اصطلاح سیاسی، بیانگر قوه حاکمه یک جامعه می‌باشد. هرچند در مواردی حکومت با دولت مترادف به کار رفته است، حکومت از دولت متمایز می‌باشد. حکومت، صرفاً بیانگر ساختار قدرت در جامعه و ویژگی‌های هیأت حاکمه است؛ از این جهت، حکومت، بیانگر ادعای حق حکمرانی در جامعه می‌باشد. چنین ادعایی، به صورت‌های مختلفی مطرح می‌شود. گاه چنین ادعایی، صرفاً ناشی از سنت‌های یک جامعه است؛ گاه بر اساس داعیه‌های دینی و الهی صورت می‌پذیرد. چنین حکومت‌هایی، حکومت دینی خوانده می‌شود. برخی حکومت‌ها، صرفاً براساس قرارداد اجتماعی یا قانون وضع شده شکل گرفته‌اند. چنین حکومت‌هایی دموکراتیک یا مردمی خوانده می‌شوند؛ گاه حکومت‌ها صرفاً براساس ادعای حق موروثی شکل می‌گیرند، گاهی نیز حکومت‌ها مبتنی بر زور و دیکتاتوری هستند. در هر کدام از این حکومت‌ها، نوعی ادعای حق حکمرانی بر مردم وجود دارد؛ اما آن‌ها هر کدام به شیوه‌ها و مبانی مختلف چنین ادعایی را مطرح می‌کنند.

ادامه مطلب...

ایجاد عدالت اقتصادی و رفاه جمعی

حکومت باید زمینه های تحقّق عدالت اقتصادی را در جامعه فراهم کند. حال این زمینه با تصویب قوانین عادلانه و اجرای مناسب آن فراهم شود، یا اینکه از طریق حقوق وحیانی بیان شده و باز هم حاکم باید مجری آن حقوق و قوانین باشد.

در مرحله بعد، بایستی زمینه ی تربیتی و اعتقادی در بین مردم را فراهم سازد و حاکم هم باید مجری قوانین و هم تربیت کننده ی آحاد جامعه و هم ناظر بر نحوه ی اجرای صحیح باشد.

ادامه مطلب...

از آنجا که اسلام دینى کامل است و سعادت بشر را تضمین مى نماید پس آداب و رفتار خاصى نیز مورد نظرش مى باشد تا انسان ها با رعایت آن آداب قدم در مسیر سعادت بگذارند. بى شک مهمترین راهنماى سعادت بشر کتاب الهى قرآن است وهر آنچه در این راه لازم است در قران آمده. یکى از جلوه هاى بارز روابط اجتماعى انسان ارتباط و میهمانى است که در قرآن نکات قابل تأملى درباره آن آمده که در این مجال کوتاه به آن مى پردازیم.

* حضور بموقع

حاضر شدن در منزل میزبان ابتدایى ترین نکته اى است که هر میهمانى باید بداند. چگونگى حضور و زمان حضور در میهمانى در آیه اى از قرآن مورد توجه قرار گرفته است.

«یاایهاالذین ءامنوا لا تدخلوابیوت النبى إلا أن یوذن لکم إلى طعام غیر ناظرین اناه؛ (?) اى کسانى که ایمان آورده اید، داخل اتاق هاى پیامبر نشوید، مگر آن که براى [خوردن] طعام به شما اجازه داده شود، [آن هم] بى آن که در انتظار پخته شدن آن باشید.»

یکى از پیام هاى این فراز از آیه آن است که اگر براى طعام دعوت شدید، پیش از وقت غذا در منزل میزبان حاضر نشوید، به طورى که تا زمان آماده شدن غذا، مدتى طول بکشد، بلکه بموقع به آنجا بروید تا مزاحم اهل خانه نباشید و وقت صاحب خانه، بیش از اندازه اى که تعیین کرده، تلف نشود.

نهضتی که امام خمینی(ره) در دهه چهل آغازگر آن بود؛ روندی سیاسی، فکری و انقلابی را به همراه داشت که پیوند آن با معیارهای اسلامی دهه 1350 موجبات رشد و بالندگی برجسته آن نهضت را بیش از پیش فراهم ساخت. ارائه تز «ولایت فقیه» و تشکیل نظام سیاسی- دینی براساس معیارهای «قرآنی» نیروهای اسلامی را از درون انسجام بخشید. اتحاد و اتفاق روحانیت، این طبقه را به سدی نفوذناپذیر در برابر دیکتاتوری شاه، غارتگری غرب و شیطنت شرق تبدیل ساخت که درنتیجه آن روحیه وحدت، مبارزه علیه رژیم شاه، اسلام خواهی و عدالت جویی را در میان اقشار مختلف مردم تقویت کرد.

سال های 56و 57روند مبارزه با رژیم، شتاب بیشتر و گسترده تری به خود گرفت. تا آن جا که زندان های رژیم شاه مملو ازنیروهای مبارز بود و حساسیت دستگاه های امنیتی تا جایی فزونی گرفت که از روحانیت عده ای زندانی و تبعید شده و دسته ای دیگر ممنوع المنبر و ممنوع القلم شدند. تلاقی این شرایط و جریانات با درگذشت ناگهانی فرزند ارشد و یار نزدیک امام، شهید سید مصطفی خمینی (که پس ازگذشت سالها هنوز در هاله ای از ابهام است)، انگشت اتهام را به سوی دربار و ساواک نشانه رفت و مردم علی رغم اختناق و خفقان روزافزون با تشکیل مجالس ختم، علاقه و دلبستگی خود را به مرجعیت شیعه نشان دادند. علاقه ای که نه تنها مردم عادی که دانشجویان، جوانان و فرهیختگان را هم دربرمی گرفت. چنین وضعیتی برای رژیم شاه غیرقابل تصور بود چراکه رژیم براین پندار بود که پس از تبعید امام به ترکیه و عراق و نیز دستگیری، تبعید و شهادت یاران ایشان، اسلام خواهی و مبارزات ضداستعماری به ورطه فراموشی سپرده شده و جامعه ایران بیگانه از رهبری و راهبری شده است.

ادامه مطلب...

در مقاله حاضر نویسنده با نگاهی به آموزه های قرآنی و آیات وحیانی به بررسی علل، اهداف و انگیزه های افترا و بهتان به عنوان یک ناهنجاری زشت اجتماعی پرداخته و زمینه های بوجود آمدن آن را بررسی کرده و آثار آن را با استناد به آیات قرآن بازگو نموده است که با هم آن را از نظر می گذرانیم:

انسان، مجمع اضداد

انسان به جهت تضاد وجودی وحتی منبع بی پایان تناقض ها، از یک سو از فرشتگان درگاه ایزد منان برتر می پرد و ازسوی دیگر از جانوران فروتر است. این فراز و فرود را می بایست در همین مجمع اضداد و تناقضات جست.

اگر بخواهیم موجودی را مظهر و محل تجلی اسما و صفات الهی بدانیم هیچ موجودی را در هستی جز این بشر انسانی نمی توان یافت.

اصولاً بشر انسانی خودش ترکیب شگفتی است؛ از یک سو پوست و استخوان است و از سوی دیگر با همه عوامل خلقت انس دارد و به جهت نهایت انفعالی بودنش با همه چیز و همه کس مأنوس است. یک روی سکه اش نزدیک است و آن سوی دیگرش دور از دسترس؛ پیدای نهان، آغاز انجام خوب بد، زیبای زشت و هر سلب و ایجاب دیگری که بتوان تصور کرد در اوست.

ادامه مطلب...

یکى از مهم‏ترین و پرثمرترین روش‏هاى تربیتى که در سیرة پیشوایان، از جمله مولا على علیه السلام، مورد توجه خاص بوده و کاربرد بسیار داشته، روش «عبرت‏آموزى» است. عبرت، حالتى است که در اثر برخورد با امور ظاهرى و مشهود، براى انسان پدید مى‏آید و به معرفتى باطنى و غیر مشهود منتهى مى‏شود. به این حالت گرچه روش نمى‏گویند، ولى با توجه به عامل ایجاد کنندة آن، جنبة روشى مى‏یابد.

تشابه زندگى انسان‏ها و اقوام مختلف با یکدیگر، حسابگرى و اندیشه ورزى و نیز تأثیر پذیرى انسان، مبانى این روش را تشکیل مى‏دهند. دستیابى به بینش، بهره‏مندى از تجارب دیگران، مصونیت نسبى از خطا و در نهایت استفادة بهینه از عمر و باقى ماندة آن، از پیامدهاى تربیتى عبرت است. از منابع عبرت، مى‏توان به حوادث و تحولات تاریخى، سرگذشت اقوام و ملل، شگفتى‏هاى خلقت، حیات و مرگ تمدن‏ها، عظمت و انحطاط دولت‏ها، تجربیات اولیة خود انسان و در یک کلام، دنیا و سنّت‏هاى حاکم بر آن اشاره کرد.

ادامه مطلب...

جهان اسلا‌م و تمدن اسلا‌می از سوابق درخشان تاریخی و امکانات گرانقدر و ارزشمند مادی و معنوی فراوان برخوردار است. امروزه، همه تجارب تاریخی و تمدن اسلا‌م را باید با تمام منابع گران‌سنگ ارزشی، فرهنگی، مادی، اقتصادی و سیاسی گردهم آورد تا با آمادگی، قدرت، عزت و شکوهی که شایسته امت اسلا‌می است وارد عرصه‌های پرمخاطره جهان پرالتهاب و دنیای پرتنش امروز شویم. بی‌تردید، مساله جهانی شدن در کنار مسایل دیگر، چون تجدد، مدرنیزم، پلورالیزم (تکثرگرایی)، از چالش‌های جدی جامعه اسلا‌می است که مواجهه صحیح، نظام‌مند، منطقی و خردمندانه با آن می‌تواند سمت و سوی تحولا‌ت و تبادلا‌ت نوین را، که از لوازم جهانی شدن است، به نفع امت اسلا‌می و جهان اسلا‌م تغییر دهد ونیز مسلمانان جهان باید نقش خود را در شکل گیری هر چه مطلوب‌تری فرآیند جهانی‌شدن گسترش دهند و با سلطه بلا‌منازع غرب بر جهان، ‌مقابله کنند.

بدون تردید انسان مسلمان، اعم از ایرانی، آفریقایی، آسیایی، ترک، عرب، هندی، مالا‌یی و... برای تضمین حضور پراقتدار و توا‡م با شکوه و افتخار در صحنه حوادث سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جهان مدرن قرن بیست‌ویکم حداقل به دو شناخت اساسی ذیل محتاج است:

1) شناخت خود

2) شناخت جهان امروز و اقتضائات مختلف آن

تلا‌قی و تلا‌زم توامان شناخت داشته‌ها و قابلیت‌های ارزشمند، استقلا‌ل‌زا و هویت‌بخش جهان اسلا‌م در عرصه‌های معنوی و مادی و شناخت تحولا‌ت و ظرفیت‌های نوین جهان غیراسلا‌م رمز حیات موفق مسلمان امروزی در جامعه جهانی نوظهور است. جامعه‌ای که در آن امکانات و ابزارهای فوق‌پیشرفته الکترونیکی فاصله‌ها را از میان برداشته و آن را به‌مثابه دهکده در نظرها مجسم ساخته است. بی‌تردید، استغراق در عرصه درونی و عدم‌ التفات به تحولا‌ت نوظهور عالم مدرن، جهان اسلا‌م را به واپسگرایی و ارتجاع خواهد کشاند. چنانکه اهتمام الکترونیک نیز انسان مسلمان و جامعه اسلا‌می را به ورطه ازخودبیگانگی، غرب‌زدگی، خودفراموشی و سرانجام به بی‌هویتی رهسپار خواهد ساخت. جهان اسلا‌م سخت محتاج شناختی دوسویه از عصر و اصل است. ایجاد تعادل و توازن معرفتی میان دو عرصه اصل <ذات، جوهر> و عصر <اقتضائات جدید> رمز احیای مجدد تمدن باشکوه اسلا‌می است. خوشبختانه جهان اسلا‌م از پتانسیل‌های مادی و معنوی بسیار چشمگیری برخوردار است. بیش از یک میلیارد جمعیت مسلمان در اطراف و اکناف عالم (در مناطقی چون جنوب شرق آسیا، شبه‌قاره هند، آسیای مرکزی و قفقاز، خاورمیانه و آفریقا) زندگی می‌کنند و به صورت قطب‌های قدرت متمرکز گشته‌اند. آنان منابع سرشار انرژی، معادن غنی و گرانسنگ طبیعی و از همه مهم‌تر منابع انسانی بسیار پرنشاط، بااستعداد و جوان را در اختیار دارند که به‌مثابه بزرگ‌ترین سرمایه موجود جهان اسلا‌م محسوب می‌شوند و در حال حاضر در همه تحلیل‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کلا‌نی که در دنیا صورت می‌پذیرد، جایگاهی اساسی و قابل‌توجهی دارند.

انقلا‌ب اسلا‌می شکوهمند ایران، به رهبری حکیم فرزانه حضرت امام خمینی‌(ره)، به طور قطع در اثر این تلقی و برداشت روی داد. انقلا‌ب اسلا‌می ایران در دو دهه اخیر نقش برجسته‌ای در بیداری اسلا‌می، خودشناسی و توجه به ذات ارزشمند و تعالی اسلا‌م و قرآن داشت. پیش از حضرت امام خمینی(ره)، بزرگان و مصلحان دیگری نیز چون اقبال لا‌هوری، جمال‌الدین اسدآبادی و محمد عبده با توجه به امکانات و قابلیت‌های جهان اسلا‌م در حوزه تفکر، اندیشه و منابع مادی جهان اسلا‌م را به بیداری و هوشیاری فراخواندند. بیداری اسلا‌می در نظر حضرت امام(ره) نوعی فراخواندن مسلمانان به خودآگاهی اسلا‌می بود تا جامعه پراکنده و امت متشتت اسلا‌م دیگر بار حول و محور قرآن و ریسمان محکم الهی گردهم آیند و عزت و شکوه ازیادرفته را مجددا احیا نمایند. تفکر امام و به تبع ایشان تفکر ما درباره تحولا‌ت سریع و پرشتاب عصر جدید هرگز تفکر واپسگرایانه نبوده و نیست. ما امروز خواستار آن هستیم که امت اسلا‌می، چه در آفریقا و چه در کشورهای دیگر، همت‌ها و افکار خود را با دقت تمام معطوف به مسأله جهانی شدن نمایند و همگام با اقتضائات جهانی شدن جامعه خویش را به گونه‌ای هماهنگ و هدایت نمایند که بتوانند ضمن استفاده از جنبه‌های مثبت جهانی‌شدن از آسیب‌ها، خطرها و تهدیدهای آن مصون بمانند. طبیعی است که در این راه امت اسلا‌می نیازمند وحدت، همدلی، همفکری و تبادل آرا و تجارب است. تلقی ما از جهانی شدن از دو وجه متفاوت برخوردار است. ما جهانی‌سازی، جهان‌گستری و یکنواخت‌سازی به نفع فرهنگ سرمایه‌داری و لیبرالیسم غرب را برنخواهیم تابید. میان آنچه امروز به نام جهانی شدن تعبیر می‌شود با آنچه به‌واقع در حال اتفاق است تفاوت‌های آشکاری وجود دارد. هیچ کشوری از جهانی شدن، به معنای توسعه امکانات و فناوری، مرگ فاصله‌ها، تبادل تجارب مثبت و توسعه اطلا‌ع‌رسانی در سطح جهان، بیم ندارد. آنچه مایه بیم و قابل احتیاط و پیشگیری است سوء‌استفاده‌ای است که قدرت‌های بزرگ با امکانات نامحدود و با ابزارها و کارهای فرهنگی، اقتصادی و سیاسی خود از این فضا می‌کنند. تفکر اسلا‌می و توجه جهان اسلا‌م به ذات و اصل خود سرشار از تعالیم حیات‌بخش در عرصه‌های مادی و معنوی است و مسلمانان را از استحاله در فرهنگ استیلا‌گر مادی، سرمایه‌داری و لیبرالیستی غرب برحذر می‌دارد. در عین حال، انسان مسلمان بر پایه تعالیم قرآن و روایات اسلا‌می بر خود فرض مسلم می‌داند تا از قافله جهانی‌سازی عقب نماند. امروزه مسلمانان بیش از هر زمان دیگری نیازمند تألیف و تشکیل اتحادیه‌های قدرتمند تجاری، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی هستند تا بتوانند از همه امکانات خود بهره جویند و در صحنه پرهیجان، پرافت و خیز و خطرناک جهانی‌سازی مغلوب و مقهور اتحادیه‌های قدرتمند غرب و شرق نشوند. جهان اسلا‌م در مواجهه با چالش جهانی‌سازی، که امروز بسیاری از قدرت‌ها سعی دارند اهرم‌های آن را به نفع خود تصاحب کنند، نیازمند شرکای مطمئن و صادقی است که با آنها اشتراکات و پیوندهای ارزشی و عقیدتی نیز داشته باشد، به یقین در این راه اتحاد جهان اسلا‌م از طریق تشکیل اتحادیه‌ها و سازمان‌های بین‌المللی اسلا‌می نقشی بسیار حیات‌بخش و اساسی خواهد داشت. در حال حاضر، کشورهای مسلمان و غیرمسلمان قاره آفریقا از مصائب و بلا‌های زیادی همچون قحطی، گرسنگی، وام‌های سنگین، ایدز، طغیان رودخانه‌ها و... رنج می‌برند.

مجامع بین‌المللی و قدرت‌های بزرگ چگونه با این مشکلا‌ت برخورد کرده‌اند. آنها چه گام مثبت و قاطعی در این راه برداشته‌اند؟ آیا جامعه اسلا‌می آفریقا ارزیابی دقیق و صحیحی از این مسائل داشته است؟ با تعمق در این سوالا‌ت درمی‌یابیم که روند جهانی‌سازی در بسیاری از موارد مشکلی را حل نکرده و حتی بر مشکلا‌ت نیز افزوده است. در اینجا به اجمال پاره‌ای از دشواری‌ها و پیامدهای منفی جهانی‌سازی را خاطرنشان می‌سازیم. بی‌شک توجه به این مسائل می‌تواند ما را در آسیب‌شناسی و مصون ماندن از خطرات وجوه منفی این پدیده نوین در عصر حاضر یاری رساند.

1- فرآیند جهانی‌سازی ضدارزش‌های فرهنگ غربی را با ابزار توانمند و پیشرفته تکنولوژیک به سمت جوامع جهان سوم و مسلمان روانه خواهد ساخت و در بسیاری از موارد موجب نابودی ارزش‌های فرهنگی، سنتی و بومی خواهد شد. 2- عدم توازن اطلا‌عاتی در جهان به جریان یک‌طرفه اطلا‌عات، به نفع قدرت‌های بزرگ، خواهد انجامید زیرا وسایل و کانال‌های ارتباطی در جهان سوم تا حدود زیادی در اختیار غرب است. بنابراین، تولید و انتقال برنامه‌های اطلا‌عاتی در رسانه‌های گروهی، جریان یک طرفه اطلا‌عات از غرب به سوی کشورهای جهان سوم و مسلمان است. 3- رواج رشد تک‌فرهنگی جهانی، آن هم فرهنگی که تامین‌کننده دیدگاه‌ها و ارزش‌های جامعه غربی است. 4- ترویج فرهنگ مصرف‌گرایی، حاکم شدن نیازهای مادی و در پی آن، تحت‌الشعاع قرار گرفتن نیازهای معنوی. 5- رواج فرهنگ سطحی مادی‌گرایی و جایگزین کردن سرگرمی موسیقی به صورت افراطی به جای فرهنگ تأمل، تفکر، کار و خلا‌قیت. به دیگر سخن، ایجاد یک حالت انفعالی، خمودگی و رخوت در میان جوامع جهان سوم و مسلمانان. 6- امکان آسیب‌دیدن زبان‌های بومی، آیین‌ها و رسوم سنتی و...

به هر روی، این مسائل و بسیاری از نکات دیگر می‌توانند در زمره تهدیدهای جهانی‌سازی به حساب آیند. با این شرایط، جوامع اسلا‌می باید از هوشیاری، برنامه‌ریزی و آگاهی زیادی برای مقابله با این وجوه منفی برخوردار شوند و این بدان معنا نیست که از وجوه مثبت جهانی‌شدن غافل بمانیم. بدون شک، رشد دستگاه‌های ارتباط جمعی در جهان و انقلا‌ب انفورماتیک پس از عصر صنعتی، موجب پیدایش تمدنی جدید شده است که گاه از آن، به عنوان تمدن چهارم (در برابر تمدن‌های اول و دوم و سوم که به ترتیب مبتنی بر شکار، کشاورزی و صنعت بوده‌اند) یاد می‌کنند. تمدن چهارم بر پایه تکنولوژی پیشرفته ارتباطی شکل گرفت و از آن با عناوین تمدن جامعه فراصنعتی، عصر اطلا‌عات، تمدن عصر دیجیتال، موج سوم، عصر خطر، عصر معرفت یا جامعه شبکه‌ها و... یاد کرده‌اند. طبیعی است که چنین تمدنی با چنین ویژگی‌هایی بستر مهمی را برای ارتباط آسان و سریع میان جوامع ایجاد کرده است. بسیار ضروری است که جهان اسلا‌م از این امکان به نحو نیکو برای حضور قوی و شکوهمند در عرصه‌های بین‌المللی و برای ایجاد ارتباطات درون‌تمدنی مستمر استفاده نماید. جهان اسلا‌م در دو سده گذشته، که سده‌های انقلا‌ب صنعتی بود، از مشارکت جدید در عصر تمدن صنعتی غافل ماند. اکنون که در آستانه تمدن چهارم (انفورماتیکی) هستیم، نباید فرصت را از دست بدهیم. لا‌زم است با بهره‌گیری از تجربه تلخ گذشته در تمدن چهارم حضور جدی، فعال، منطقی و مستمر داشته باشیم تا مسائل و مشکلا‌ت جهانی‌سازی دامنگیر جهان اسلا‌م نشود. خوشبختانه در معرفت‌‌شناسی توحیدی و قرآنی اسلا‌م، در تعالیم و آموزه‌های نبی‌مکرم اسلا‌م(ص)، ائمه اطهار(ع)، بزرگان و عالمان مسلمان، مبانی فکری و اندیشه‌ای تعامل و همزیستی جهانی به شکل بسیار قوی و در عین حال انسانی وجود دارد. تمدن اسلا‌می سرشار از تجارب عالی و انباشته از ارزش‌های معنوی و فکری است که جهان امروز تشنه آن است. حضور این تمدن در ساخت تمدن چهارم باعث می‌شود روند حرکات و تحولا‌ت جهانی‌شدن در مسیر صحیح، انسانی و متعادل پیش رود. حضور تمدن اسلا‌می با اندیشه‌های فطرت‌پسند و عقل‌مدار می‌تواند در کاهش پیامدهای منفی جهانی‌سازی بسیار مؤثر باشد و به پیامدهای مثبت و باارزش آن صحه بگذارد. اندیشه‌های ناب و معنوی اسلا‌م سرشار از خلا‌قیت و قابلیت است و بی‌تردید چشم‌پوشی از آن به نفع مسلمانان و غیرمسلمانان در سطح جهان نخواهد بود.

به نظر می‌رسد امت اسلا‌می در عرصه جهانی‌سازی حضور فعال خود را با محوریت برنامه‌های ذیل می‌تواند با خرد و حکمت دنبال نماید:

1- تأکید بر تعالیم و آموزه‌های ارزشمند ناب اسلا‌می.

2- هماهنگی و همدلی دولت‌ها، ملت‌ها و سازمان‌های مختلف اسلا‌می در سراسر جهان.

3- لزوم وحدت و همدلی فرق و مذاهب اسلا‌می و توجه به شرایط سرنوشت‌سازی که امروز جهان اسلا‌م در آن، واقع شده است.

4- تأکید بر صلا‌حیت شریعت اسلا‌م برای همه زمان‌ها و مکان‌ها و تلا‌ش برای تطبیق احکام اسلا‌می با مکانیسم اجتهاد سیال و فعال.

5- بازیابی و بازشناسی خود و دیگران به صورت مستمر و مقابله با آسیب‌ها و استفاده از فرصت‌ها.

6- تشکیل اتحادیه‌های جدید و تصویب برنامه‌های مشترک لا‌زم‌‌الا‌جرا در عرصه‌های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و تجاری.

7- ایجاد امکانات و تسهیلا‌ت گردشگری و مسافرتی برای مردم کشورهای مسلمان به منظور فراهم آوردن بسترهای مساعد برای تعاطی، تعامل، ارتباط آسان و مستمر و نهایتاً ایجاد حس وحدت و اخوت اسلا‌می در سطح امت مسلمان و...

در پایان امید است تمامی دانشمندان، دانشجویان، نخبگان، فرهیختگان و دولتمداران در سراسر جوامع اسلا‌می با درک و شناخت متعادل و عمیق از دو مقوله اصل و عصر به جایگاه شایسته خود در تمدن جهانی عصر انفورماتیک نایل شوند و قابلیت‌ها و پتانسیل‌های مادی و معنوی جهان اسلا‌م و تمدن اسلا‌می را در معرض دید جهانیان قرار دهند.

منبع:‏ سایت باشگاه